HỘI CHỨNG TIỀN KÍCH THÍCH VÀ GIẢI PHẪU HỆ THỐNG ĐƯỜNG PHỤ
( ACCESSORY PATHWAY )
I. Định nghĩa:
Hội chứng tiền kích thích ( pre - excitation syndrome) là tình trạng khử cực quá sớm của tâm thất dẫn đến co bóp một phần của tâm thất)
II. Sinh bệnh học:
Bình thường, tâm nhĩ và tâm thất cách li nhau về điện thế, vách nhĩ thất ngăn cách 2 buồng được xem như vành đai trắng ( vòng xơ nhĩ - thất ), chỉ một đường đi qua vành đai là nút nhĩ thất và bó His rất quan trọng trong dẫn truyền nhĩ thất.
Trong tất cả hội chứng tiền kích thích giữa nhĩ và thất bên cạnh bó His còn tồn tại một đường khác nối nhĩ và thất.
Theo sinh lí, sóng điện thế bình thường bị trì hoãn tại nút nhĩ thất cho phép tâm nhĩ co bóp trước tâm thất. tuy nhiên không có sự trì hoãn như vậy khi điện thế được dẫn truyền qua đường bất thường ( đường phụ ), vì vậy sự dẫn truyền qua đường phụ nhanh hơn qua hệ thống nút nhĩ thất/bó his ( atrioventricular/bundle of His system), vì vậy thất khử cực sớm hơn khi qua hệ thống dẫn truyền bình thường.
III. Phân loại:
Có vài type khác nhau của hội chứng tiền kích thích với các đặc điểm khác nhau được mô tả:
III. Các đường phụ liên quan hội chứng tiền kích thích:
Giải phẫu đường phụ:
A = atriofascicular
B = nodofascicular
C
= nodoventricular*
D = fasciculoventricular
E = atrioventricular
*first
described by Mahaim
A: Đường phụ nối trực tiếp tâm nhĩ - bó ( ở đây hiểu bó là hệ thống dẫn điện của tâm thất có thể là bó his, phân nhánh phải, phân nhánh trái trước trên hoặc phân nhánh trái sau dưới )
B: Đường phụ nối trực tiếp từ nút nhĩ thất - bó.
C: Đường phụ nối trực tiếp từ nút nhĩ thất
D: Đường phụ nối trực tiếp từ bó vào cơ thất.
E: Đường phụ nối trực tiếp tâm nhĩ và tâm thất.
Hình A: là đường phụ nối tâm nhĩ và tâm thất ( AV accessory ) còn gọi là cầu Kent thường biểu hiện lâm sàng của nhịp nhanh liên quan hội chứng Wolff - Parkinson - White.
Hình B: là đường phụ nối tâm nhĩ với bó His ( Atriohisian ) còn gọi là sợi James, thuộc đường phụ kiểu A atriofascicular đã mô tả ở trên biểu hiện lâm sàng là hội chứng Low - Ganong - Levin có đặcđiểm là khoảng PR ngắn trên điện tâm đồ.
Hình C, Hình D: như đã mô tả ở trên, các đường này là các sợi gọi là sợi Mahaim liên quan type Mahaim của hội chứng tiền kích thích.
Hình E: đường phụ nối trực tiếp nút - bó có đặc tính như trong hội chứng WPW ở hình A. Ngoài ra nó còn liên quan tới nhịp nhanh hỗ tương nhĩ thất hay nhịp nhanh vào lại nhĩ thất( reciprocating/re-entrant tachycardia ) sẽ mô tả ở bài khác.
Một số đường phụ trong các đường phụ đã mô tả có vai trò quan trọng trong tạo ra cơ chế nhịp nhanh trên thất ( supraventricular tachycardia ). Tính chất của đường phụ và nhịp nhanh này sẽ được trình bày trong một bài riêng.
References:
http://en.wikipedia.org/wiki/Pre-excitation_syndrome
Braunwald’s Heart Disease - A Textbook of Cardiovascular Medicine 10th 2015
